Η δημοσιονομική και τραπεζική κρίση στη ζώνη του ευρώ (Η περίπτωση της Ελλάδας)
Η τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2009 συντάραξε τα νερά της παγκόσμιας οικονομίας, η οποία εκτός από κάποια επί μέρους κρίσιμα επεισόδια είχε μια ανοδική πορεία μετά την προηγούμενη μεγάλη κρίση του 1929. Τα απόνερα της κρίσης αυτής χτύπησαν και την ευρωζώνη ως ένα ενεργό μέλος της παγκόσμιας οικονομίας και ιδιαίτερα κάποιες χώρες που εθεωρούντο την περίοδο εκείνη ως οι πιο αδύνατοι κρίκοι της. Η κρίση εισχώρησε και επηρέασε τις χώρες της ευρωζώνης με δύο κυρίως τρόπους, που όμως αλληλεπιδρούν και αλληλοεπηρεάζονται. Ο ένας αφορούσε χώρες που το τραπεζικό τους σύστημα δέχθηκε αμέσως τα κύματα της κρίσης, λόγω του μεγάλου βαθμού διασύνδεσης του με το διεθνές τραπεζικό σύστημα. Η κρίση έτσι από το τραπεζικό σύστημα περνούσε εύκολα στον δημοσιονομικό χώρο της κάθε χώρας. Ο άλλος αφορούσε χώρες που είχαν ένα σχετικά υγιές τραπεζικό σύστημα, που όμως οι οικονομίες τους είχαν μεγάλα διαρθρωτικά προβλήματα, υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα και υψηλό δημόσιο χρέος. Είτε με τον έναν είτε με τον άλλο είτε σε συνδυασμό και των δύο τρόπων, η τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση απέδειξε, ότι οι οικονομικές κρίσεις είναι μια διαταραχή σαν τα φυσικά φαινόμενα. Κατακρήμνισε αυταπάτες περί συνεχούς ανοδικής πορείας μιας οικονομίας, διέψευσε θεωρίες που μιλούσαν για τα μαθηματικά μοντέλα και την δυνατότητα ακριβών προβλέψεων των κρίσεων. Η αβεβαιότητα και το χάος είναι ενδογενές στοιχείο του κάθε οικονομικού και κοινωνικού συστήματος. Και μάλιστα κυριαρχεί ως χαρακτηριστικό έναντι της τάξης. Άρα πρέπει να συμβιώνουμε με την αβεβαιότητα. Ασφαλώς θα προσπαθούμε να βελτιώνουμε τα εργαλεία προβλέψεων, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι κρίσεις είναι αναπόφευκτες και σε εκείνο που πρέπει να ρίξουμε βάρος είναι η διαχείριση των συνεπειών μιας κρίσης. Να είμαστε όσο γίνεται καλύτερα προετοιμασμένοι για την επόμενη αναπόφευκτη κρίση. Ποιος άραγε περίμενε την κρίση που δημιουργήθηκε εξ αιτίας του SARS CoV 2, που περνάμε αυτήν την περίοδο όλη η ανθρωπότητα. Μια κρίση που επηρεάζει βασικά στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης και κανένας δεν γνωρίζει ακόμη πόσο και μέχρι πότε θα τελειώσει αυτός ο εφιάλτης. Για να μην μιλήσουμε για τις οικονομικές επιπτώσεις τις οποίες μόνο κατά προσέγγιση να υπολογίσουμε αυτήν την στιγμή.
Το e-Book αποτελείται από πέντε κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζουμε τα βασικά χαρακτηριστικά των δύο μεγάλων παγκόσμιων κρίσεων του 1929 και του 2007-2009. Παρουσιάζουμε την βασική βιβλιογραφία και τις προσεγγίσεις των βασικών θεωρητικών οικονομικών σχολών για τις κρίσεις και κάνουμε μια κριτική αναφορά στις θέσεις αυτές. Στο δεύτερο κεφάλαιο κάνουμε μια παρουσίαση των χωρών της ευρωζώνης και του τραπεζικού συστήματος. Παρουσιάζουμε τις βασικές εκτιμήσεις των θεσμικών οργάνων της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κρίση και τις συνέπειες της και τα βασικά μέτρα που πάρθηκαν την περίοδο εκείνη για την αντιμετώπιση της. Μέσα από την παρουσίαση των βασικών οικονομικών μεγεθών κάνουμε μια κριτική αποτίμηση της πορείας των χωρών της ευρωζώνης και του τραπεζικού συστήματος την δεκαετία πριν την κρίση και την συγκρίνουμε με την δεκαετία μετά το έτος ορόσημο για την ευρωζώνη το 2009. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζουμε τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό της Ελλάδας και καταθέτουμε ένα μαθηματικό μοντέλο που μετρά την ταχύτητα και την επιτάχυνση του δημοσιονομικού εκτροχιασμού της χώρας για την κάθε διακριτή πολιτική περίοδο. Επίσης αναδεικνύουμε τα βαθύτερα αίτια του δημοσιονομικού εκτροχιασμού που συνδέονται με το πολιτικό σύστημα, το πελατειακό της σύστημα και την λειτουργία ισχυρών οικονομικών συντεχνιών που αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που φρενάρουν διαχρονικά, κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζουμε το πρόβλημα του δημόσιου χρέους της χώρας και καταθέτουμε μια εναλλακτική πρόταση για την εξυπηρέτηση του, τεκμηριώνοντας την αντίθεση μας σε κάθε είδους περικοπή του και στο πρόγραμμα PSI που εφαρμόστηκε το 2012. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζουμε τις νέες προκλήσεις για την ευρωζώνη και την ευρωπαϊκή οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης που είναι καταδικασμένη να επιτύχει.
Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι ο κόσμος γίνεται όλο και περισσότερος σύνθετος, αν και οι άνθρωποι και οι κοινωνίες μας γίνονται καλύτεροι αναγνώστες μιας πραγματικότητας, που όμως καθημερινά αλλάζει και τα άγνωστα πεδία μεγαλώνουν και διευρύνονται συνεχώς. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις αβεβαιότητες θεωρώντας ότι οι κρίσεις είναι αναπόφευκτες και επίσης να συνειδητοποιήσουμε ότι ο πλανήτης στον οποίο ζούμε χρειάζεται σεβασμό γιατί δεν είμαστε οι μοναδικοί ταξιδιώτες και πρέπει να τον προστατεύσουμε από τις εγωιστικές μας εμμονές, ότι αποτελούμε κατά κάποιο τρόπο το κέντρο του κόσμου και όλα πρέπει να υποτάσσονται στις επιδιώξεις μας. Οι εμπειρίες που πήραμε από τις κρίσεις και από τις πανδημίες, πρέπει να μας κάνουν πιο σοφούς και ικανούς διαχειριστές της ανεπάρκειας μας και των ατελειών μας ως μη πλήρη και μη ολοκληρωμένα όντα.
Φόρμα Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος και Επικοινωνίας
+30 6937433623
info@infosoft.gr
info@web-bis.com
- 28ης Οκτωβρίου, Άγιος Νικόλαος Ληλαντίων Χαλκίδας
- Πίνδου 12, Αθήνα